Dyslexie

Wat is dyslexie?
Dyslexie is een hardnekkige stoornis bij het technisch lezen en/of spellen. Het heeft niets te maken met de intelligentie van een kind. Ondanks extra oefenen blijven de problemen met lezen en/of spellen bestaan.
Kinderen of jongeren die problemen hebben met lezen of spellen, kunnen het onderwijs minder goed volgen. Daar moet immers veel gelezen en geschreven worden.
In veel gevallen lijdt hun zelfvertrouwen daar onder.

Hoe herken je dyslexie?
Als je dyslexie hebt kost het (leren) lezen en spellen meer moeite dan voor iemand die geen dyslexie heeft.
Met andere woorden:
het leren lezen en schrijven kost extra veel energie, ook al krijg je goede hulp.
ook al heb je met de extra hulp leren lezen en schrijven, je moet altijd meer je best blijven doen om te lezen en schrijven dan iemand die geen dyslexie heeft.

Kenmerken van dyslexie bij het lezen

  • moeite met het vlot zeggen van de klank die bij een letter hoort
  • te langzaam lezen
  • te veel woorden fout lezen
  • moeite met het begrijpen van de tekst die je leest
  • een hekel aan lezen hebben omdat het zoveel moeite kost

Kenmerken van dyslexie bij het schrijven

  • moeite met vlot herkennen van klanken in woorden
  • moeite met het bedenken van de schrijfletter die bij een klank hoort
  • de spellingregels niet kennen
  • de spellingregels niet automatisch goed toe kunnen passen
  • een hekel hebben aan schrijven omdat je onzeker bent over de spelling van woorden

Gevolgen
Als het lezen en schrijven niet zo vlot en goed gaat kan je daar dagelijkst last van hebben:

  • in groep 3 als je graag wil leren lezen en schrijven
  • bij allerlei schooltaken waarbij gelezen of geschreven moet worden
  • bij het vlot kunnen lezen van de ondertiteling van een film
  • bij het schrijven van een sollicitatiebrief

Onze praktijk is aangesloten bij het Dyslexie Collectief in Haarlem en werkt nauw samen met verschillende orthopedagogen die aangesloten zijn bij het Dyslexie Collectief Haarlem.
Kinderen die waarschijnlijk ‘ernstige enkelvoudige dyslexie’ (EED) hebben kunnen aangemeld worden voor diagnostiek en behandeling. Als door een andere instantie de diagnose EED is vastgesteld is het eveneens mogelijk om aan te melden voor begeleiding.

Behandeling
Het doel van een dyslexiebehandeling is om een zo hoog mogelijk niveau van technisch lezen en spellen passend bij de leeftijd, schoolniveau en/of beroepsperspectief te bereiken. Het doel van de behandeling kan mede beïnvloed worden door de ernst van de geconstateerde stoornis(sen) en eventueel bijkomende problemen die gaandeweg de behandeling naar voren komen. Daarnaast is het adequaat leren omgaan met de handicap die dyslexie is, een belangrijk doel van de behandeling.
Het Dyslexie Collectief werkt vanuit de ortho-didactische benadering en stelt daarbij het individuele kind centraal. Het gaat om het zicht krijgen op het kind met zijn eigen mogelijkheden en beperkingen in combinatie met omgevingsfactoren. De dyslexiebehandeling bestaat niet uit een standaardaanpak. Dyslexiebehandeling vanuit het Dyslexie Collectief is maatwerk op basis van een effectieve theorie over de aanpak van lees- en spellingsproblemen en het motiveren voor (het volhouden van) de behandeling. Het is belangrijk dat een kind het eigen probleem reëel gaat inschatten, zelf doelen kan stellen en gemotiveerd is om aan de oplossing te werken. Succeservaringen versterken het zelfvertrouwen. In de behandeling staat het model van directe instructie op de taak centraal. Een effectieve instructie, een passende feedback met daarbij veel oefenen zijn de elementen van een succesvolle behandeling.

De behandeling is op een systematische manier opgebouwd en bestaat uit verschillende modules.
In de behandeling zal uitgebreid aandacht besteed worden aan het lezen en spellen zelf. Ook wordt geoefend met letterkennis en fonologische vaardigheden (klankoefeningen). In iedere behandeling is aandacht voor het klankschema, de klank-letterkoppeling en de spellingsregels. Kinderen met dyslexie hebben hier moeite mee en daarom worden de regels systematisch en gestructureerd aangeboden en ingeoefend. Daarbij wordt zoveel mogelijk aangesloten bij de op school gehanteerde methodes en terminologie.

In aanvulling op deze gestructureerde methodiek wordt het decoderen van woorden en de directe woordherkenning getraind. In ieder behandeltraject wordt het leesbegrip en het omgaan met teksten gehanteerd. Daarnaast vormt de leesmotivatie een belangrijk aandachtspunt.
Omdat veelvuldige herhaling en oefening belangrijk is, wordt gebruik gemaakt van herhalingsoefeningen thuis en op school. Hierbij wordt gebruik gemaakt van verschillende remediërende leesmethodes, al dan niet gecombineerd met computerprogramma’s en ICT-materialen.

In de behandeling wordt ook ruimte vrij gemaakt voor psycho-educatie, dat wil zeggen de uitleg van wat dyslexie inhoudt en de emotionele beleving van het kind en de ouders bij deze leerstoornis. Het doel hiervan is dat het kind (en de ouders) er goed mee leren omgaan. Dat is niet iets dat uitsluitend aan het begin van de behandeling plaats vindt , maar ook tijdens het traject en zeker bij afronding ervan. (bron: Dyslexie Collectief Haarlem)